7 Ocak 2010 Perşembe

Sufi ve Ali Desidero

Dün akşam babalık beyzadeyle tartışıyorduk; türk müziğine bir darbe yapmış, bir yenilik getirmiş, bir açılım yapmış, biraz başkaldırmış, biraz eleştirmiş şarkılar nelerdir diye... Sürüsüne bereket sayabiliriz ama bir ara aklıma bir şarkı geldi ki, babalığa söylediğimde "evet" demekten başka çaresi kalmadı. Hemen arşivden buldu çıkardı, ben pek sevmem ama kendisi MFÖ'nün bütün şarkılarını dinlemeyi bırakın çalıyor bile, açtık Ali Desidero'yu...
Şahane albümdür aslında "Geldiler" 1990 yılında Türkiye'de ve dünyada yapılan müziğe baktığımızda Geldiler bunun çok çok ilerisindedir. Ben o zamanlar ezberleme solcusu olmuşum çoktan, Grup Yorum dinliyoruz, sokakta yürürken ıslıkla marşlar çalıyoruz, devrime beş dakika falan kalmış, hop "Geldiler" albümü çıkıyor. Annem sayesinde evde bir kaç kere dinlemeye nail oluyorum.

MFÖ'yü zaten iki sene öncesinden tanıyorum, Eurovision'da ülkeyi temsil etmişler. Biraz müzik kulağı olan herkes "Sufi" adlı şarkıya twelve pointi verir aslında ama Eurovision o kadar güzel bir yarışma ki Sufi 15. olmuştu. Çok net hatırlıyorum Celine Dion birinci olmuştu da, "Bu kim ya böyle at suratlı kadın" demişti babam. Baba o kadın sonradan Titanik'i batırdı.
Neyse şimdi olsa dinler misiniz Sufi'yi? Ben hiç kaçırmam. Özkan Uğur'un müzik denen sanatı ne kadar iyi icra edebildiğinin bir kanıtıydı. Hani 22 sene evvel Eurovision'da çalınan hangi şarkı şimdi dinlenmektedir. Geçen senekini hatırlamaz insanlar, bırakın 22 sene öncesini.

Neyse; "Geldiler" işte böyle oluşmuş bir alt yapıyla geldi bizim eve. İlk dinlediğimde sevdim. Şarkıların anlamlı olması ise daha çok sevindirdi beni. Sözler dikkatli dinlediğimde, Grup Yorum'dan daha fazla eleştiri taşıyordu benim için... Ama albümde bir şarkı vardı ki gençliğimi yaşayamamamın sebebi olmuştur.

Aslında gayet erkeksi olan Ali Desidero bir anlamda bugünkü Cihangir'in 20 yıl önce eleştirisiydi.
20 yıl önce de enteller vardı elbette ama acaba televizyondan uzak olduğumuz için mi omurgalıydık? "Bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olmuyordu insanlar"... Ben hariç. Ben ezber solcuydum...

Neyse efendim, erkeksi demiştik şarkıya, sözleri aşağıda yazdım. Kadını biraz aşşağılayan bir şarkıdır aslında Ali Desidero, fakat değiştirin adını, Aliye Desidero yapın, kahvenin değil de pencerenin önünden, omzunda deri çantasıylageçmekte olan top sakallı, hafif uzun saçlı ve dirseklerinde deri yama olan kadife ceket giymiş bir adam koyun şarkıya aynen erkek aşağılanıyor olur. Mazhar beyzademiz erkek olduğundan böyle olmuştur fakat eleştirel kurama biraz göz gezdirerek şarkının anlamlarını biraz açmaya çalışayım.



Sevgili Ali Desidero kahve köşelerinde vakit öldüren bir genç arkadaşımız. Yani Türkiye'nin halen büyük bir yüzdesini oluşturan dilimde. Genç bir kızımıza abayı yakıyor Ali, yaklaşmak, konuşmak gerek fakat Ali'nin çaldığı saz ile kızın sazlarının akordu birbirini tutmuyor. Neden? Çünkü kız biraz entel... "Venüs mü desem Afrodit mi?"kısmında zaten başlıyor "entel"in eleştirisi.

Şarkının bundan sonrası ironi dolu, feminizm gibi determinist hatta tamamen mantığa dayalı bir düşünce sistemine inanan kızımız aynı zamanda metafiziğe de inanmakta.
Bazen hümanist olan beyin, bazen rasyonalist çalışabiliyor. Zaten tam burada yepyeni bir felsefe kuramı ortaya çıkıyor. "İdiotloji"...

Kızımız idiot...

İdiot kızımız Ali'yle bir anlık yakınlaşma sonunda, bir sınav yapmaya karar veriyor Ali'mize.
O kendisinin de sadece duyduğu realizmin düşünürü Machiavelli ve aydınlanmanın amcası sayılan Martin Luther'in Ali'nin dimağında yer alıp almadığını soruyor. İşte Ali bizim tarafın golünü tam bu sırada atıyor. "'Şampiyon biziz' diyor Ali 'attığımız gollerden belli'"...

Ayrıca kızın "Felsefeyi sever misiniz?" sorusuna Ali'nin verdiği "Biz hep dönerciyiz" cevabı Ali'nin elinin öpülmesi için eser şarttır.

Bunu okuyan feslefe öğrencilerini tenzih ederim ama felsefe öğrencilerinin geneli bu tipolojiye yakındır işte. En azından ben katıldığım kongrelerde bunu hisettim...
Zamanında Akdeniz Üniversitesi'nde Hasan Aslan diye bir felsefe hocası vardı. Çok çeşitli sohbetlerimiz olmuştur, kendisi bilim felsefesi alanında bence Türkiye'nin en değerli hocalarından biridir. Lafını sakınmadan konuşan, direk eleştirisini yapan bir zat-ı muhteremdir. Bir sohbette "Felsefe öğrencisi birinci sınıfta felsefeci olur, ikinci sınıfta doktorasını verir, üçüncü sınıfta doçenttir, dördüncü sınıfta profesör olmuştur çoktan. Mezun olduğunda da bir b.k olmadığını anlar" demişti.

İdiot kızımız işte bu mahsülün ürünü. Ama dünyalar ayrı olmasına rağmen tutup Ali'mizin elinden tutup götürmesi ve bu etkileşimi "Şeytan Tüyü" ibaresi ile açıklaması da bizi sadece gülümsetebilir.

Daha fazla dağıtmadan; Ali Desidero müzik tarihimizin belki hiç dokunmadığı, hiç dokunulamayan bir yarasına parmak basmış, entelliği eleştirmiş, bizi düşündürmüş ve bir çığır açmış güzide şarkılarımızdan biridir. Ne biridir? Tektir tek... Gülümsemeyen varsa bu şarkıyı dinlerken beri gelsin... Tüm içtenliğimle diyebilirim ki; Toprağı bol olsun, rahmetli Adorno Ali Desidero'yu dinleseydi, Mazhar'ın karşısına geçip, "Usta büyüksün ver elini öpeyim" derdi.




arkadaşları ali derler ali oturur bizim kahvede
yakmış abayı bir dilbere nefaset bişey fidan boylu
bizim ali pişpirik oynar mfö dinler maç seyreder
dedim ki abayı yakmış kıza bundan haberi yok kızın ama
aliiii ali desidero

kız cok güzel latif şirin hem kitap kurdu hem bir ahu
Venüs mü desem Afrodit mi eli yüzü düzgün bir içim su
elbette ki feminist bir kız metafiziğe de inanmakta
bir kusuru var yalnız kızın biraz entel takılmakta
optimist hem de pesimist biraz idealizmi de savunmakta
ali desidero aliii ali desidero

teoride desen zehir gibi pratik dersen sallamakta
bazen ben hümanistim diyor bazen rasyonalist oluyor
değişik bir psikoloji bir felsefe idiotloji---idiot idiot idiotloji

bizim ali kahveden aynen kız oradan gelip gecirken
gözüne kestirip kafasına takıyor
bu benim diyor dokunanı yakarım
ne yapmalı ne etmeli bir oyunbazlık bir şeytanlık
kıza dalavere mi çevirmeli

bu beraberlik nasıl olacak
ikisi de ayrı telden çalıyor
centilmence mi yaklaşmalı

familyasıyla mı tanışmalı

bir bilene mi danışmalı
bu kız sanki bir buzdolabı
aliii ali desidero

ali kahvede oturup duruyor kızın geçmesini bekliyor
hatun kişi görününce köşeden mfö başlıyor aynen kasetten
alii ali desidero
matmazel mfö yü duyar duymaz bir an kendinden geçiyor
ha bayıldı bayılacak derken ali kızın elinden tutuyor
ali kız bir klark çekiyor kahvedekiler "ınının" diyor
ınının ınının ınının ınınının ınının ınınııınııın
aliii ali desidero

kız pardon diyor başım döndü mfö yakar gönlümü
rica ederim gelebilir her genç kızın başına yardım edeyim size istersiniz
evinize götüreyim icabında
"ay nasıl olur" "ben sizi hiç tanımıyorum ama
hem konu komşu ne der sonra merci giderim tek başıma hahah"
"olur mu ne önemi var" diyor oğlan
"yürüyelim işte ne çıkar bundan
hem sizinle de tanışmışız oluruz
hem konuşuruz şurdan burdan"

"ne kibar çocuk" diyor kız içinden "hem samimi hem vefalı yani
bir imtihan çekeyim şuna diyor serseri mi yoksa bir dahi mi"
"diyor felsefeyi sever misiniz" ali diyor "biz hep dönerciyiz"
"luther" diyor kız ,"machiavelli"
"şampiyon biziz "diyor ali "attığımız gollerden belli".
aliii ali desidero

kız anlıyor ki dünyalar ayrı Ali'ye kibarca bir "bye bye"
ali diyor "hay hayyy"
gözü parlıyor aniden kızın,"şeytan tüyü var bu hınzırın"
ali anlıyor ki doğru yolda "hazırım" diyor buluşmaya
kız diyor ki "bu işler narin bugün olmaz ali belki yarıııınn"...
ali desidero aliiii ali desidero.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder